Pitanje:Prilikom držanja vaza nakon ukopa umrlog, nekada šejh spominje nešto od lijepih osobina umrlog oslanjajući se u tome na riječi Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem: “Spominjite lijepe stvari o vašim umrlim”¹, pa da li je ovaj njegov postupak ispravan, ili se lijepe osobine umrlih spominju samo prilikom prolaska s dženazom, a ne i tokom vazenja kod kabura?
Odgovor:Spominjanje dobrota umrlog i svjedočenje istom da je bio dobra osoba jeste poželjno, jer se od Enesa ibn Malika, radijellahu anhu, prenosi da je kazao:“Prošli su ashabi pokraj jedne dženaze i hvalili je kao dobru osobu, pa je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: ‘Obavezan je!’ Potom su prošli pokraj druge i osuđivali je, pa je on opet rekao: ‘Obavezan je!’“Šta je obavezno?” – upitao je Omer ibn Hattab, radijellahu anhu.“Toga što ste hvalili dobrim” – rekao je Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, “njemu obavezno pripada Džennet, a taj što ste ga ružili, njemu neophodno pripada Džehennem. Vi ste Allahovi svjedoci na zemlji”. Bilježi ga Buhari (1367), i Muslim (949).U ovom hadisu je propisanost spominjanja osobina umrlog, bile one od dobrih ili loših osobina, shodno onome što je činio od djela, i sve to do te granice kada više prelazi u naricanje i zabranjeno jadikovanje, kao što stoji u riječima Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem: “Nije naš onaj ko se po obrazima udara, ko cijepa otvore košulje i poziva u džahilijet.” Bilježi ga Buhari (1297), i Muslim (103). I kao što stoji u hadisu kod Ebu Musaa El-Eš’arija, radijellahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ja se odričem od Es-Salike (الصالقة), El-Halike (الحالقة), i Eš-Šakkah (الشاقة)”, bilježi ga Muslim (104).
Es-Salika je žena koja prilikom nesreće nariče, a El-Halika je žena koja brije kosu zbog nedaće, dok je Eš-Šakkah žena koja cijepa haljine zbog musibeta, kao što to stoji i u riječima Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem: “Umrli se kažnjava (muči) zbog plača živog za njim.” Bilježi ga Buhari (1210), i Muslim (1537).Ova pohvala biva prilikom prolaska dženaze ili tokom njenog spominjanja, kao što je i upućivanje dove za umrlog od najboljeg i najkorisnijeg što se može učiniti za istog. A kada bi Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, završio sa ukopom umrloga, on bi stao pokraj njegovog groba i rekao: “Molite za oprost vašem bratu, i molite za njegovu postojnost, jer se , doista, on sada ispituje.” Bilježi ga Ebu Davud (3221).A što se tiče držanja vaza unutar groblja, pa isti treba iskoristiti u ono što će smekšati srca prisutnih, i u ono što će im koristiti na oba svijeta, a Allah je jedini pomagač.
Odgovorio: Šejh Abdul-Kerim El-Hudajr
Izvor: https://ar.islamway.net/
Prevod: Menhedž
Fusnota:
1) Ebu Davud (4900), Tirmizi (1019), Albani je rekao da je daif.
