Osobe kojima se ne prima namaz 40 dana su:
– onaj ko ode kod gatara ili sihrbaza i povjeruje mu da zna gajb putem džina,
– osoba koja popije alkohola (i napije se).
Hadisi koji ukazuju na spomenuto su:
Prvi – Od nekih žena Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, se prenosi da je on rekao: „Ko ode gataru i pita ga o nečemu, neće mu biti primljen namaz 40 noći“. Bilježi ga Muslim.
U vjerodostojnom rivajetu kod imama Ahmeda (u Musnedu) umjesto „i pita ga o nečemu“ je došlo: „i povjeruje mu u ono što kaže“. Takođe, u drugim hadiskim zbirkama je došlo: „Ko ode gataru ili sihrbazu ili proroku“.
Drugi – Od Abdullah ibn Amra, radijallahu anhuma, se prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Neće piti čovjek iz moga Ummeta alkohol, a da mu Allah primi namaz 40 dana“. Bilježe ga Tirmizi, Ahmed, Nesai, Ibn Huzejme i Hakim.
Takođe, u drugom rivajetu se prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Ko popije alkohol, neće mu biti primljen namaz 40 jutara. Ako se pokaje, Allah će mu primiti tevbu. A ako se vrati (tj. ponovo popije), neće mu biti primljen namaz 40 jutara. Ako se pokaje, Allah će mu primiti tevbu. Ako se vrati četvrti put, neće mu biti primljen namaz 40 jutara. Ako se pokaje, neće mu Allah primiti tevbu, napojit će ga sokom stanovnika Vatre“. (Postoje neznatne razlike u rivajetima ovog hadisa)
Bilježe ga od Ibn Omera, radijallahu anhuma, Ahmed, Tirmizi, Bejheki u Šu’abu i Abdurrezak u Musannefu. A bilježe ga od Abdullah ibn Amra, radijjallahu anhuma, Ahmed, Nesai, Hakim i Bezzar.
Vjerodostojnim ga ocjenjuju svi muhaddisi koji su govorili o ocjeni ovog hadisa.
Od osoba kojima se ne prima namaz sve dok rade određeno zabranjeno djelo su:
– odbjegli rob dok se ne vrati svom vlasniku,
– ženi koja prenoći a njen muž je na nju rasrđen,
– imam kojeg džematlije mrze,
– žena koja izađe van kuće namirisana sve dok se ne okupa.
Ovo je došlo u sljedećim hadisima:
Prvi – Kaže Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: „Trome namaz ne prelazi njihove uši: odbjeglom robu dok se ne vrati, ženi koja prenoći a njen muž je na nju rasrđen i imam ljudi kojeg oni (džematlije) mrze“.
Bilježi ga Tirmizi, Ibn ebi Šejbe i Taberani od Ebu Umame, radijallahu anhu.
Bilježe Ibn Madže i Ibn Hibban od Ibn Abbasa, radijallahu anhuma, sa malo drugačijim tekstom: „Trome se namaz ne diže iznad njihovih glava jedan pedalj: imam ljudi kojeg oni mrze, ženi koja prenoći a njen muž je na nju rasrđen i dva brata koji ne govore“.
Hadis su dobrim (hasen) i prihvatljivim ocijenili Tirmizi, Ibn Hibban, el-Busiri, el-Iraki, Nevevi, Hejsemi, Albani, Ahmed Šakir, Šu’ajb Arnaut i Abdulkadir Arnaut.
U većini svojih knjiga šejh Albani je dodatak „dva brata koji ne govore“ ocijenio slabim, a u nekima dobrim.
Pod riječima „ženi koja prenoći a njen muž je na nju rasrđen“ se misli na ženu koja je nepokorna svome mužu, ili koja je lošeg ahlaka ili koja ne ispunjava svoje bračne obaveze.
Drugi – Hadis od Džerir ibn Abdullaha, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Kada rob pobjegne (od svoga vlasnika) ne prima mu se namaz“.
Bilježi ga Muslim u svom Sahihu.
Treći – Ebu Hurejre, radijallahu anhu, prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Ne prima se namaz žene koja se namiriše radi odlaska u ovaj mesdžid (tj. Poslanikov, sallallahu alejhi ve sellem) sve dok se ne okupa kao što se uzima gusul od džunubluka“.
Bilježe ga Ebu Davud, Ibn Madže, Nesai, Ahmed, Ibn Huzejme, Bejheki i Ebu J’ala
Šejh Albani ga ocjenjuje vjerodostojnim (sahih), a Šu’ajb Arnaut dobrim na osnovu drugih rivajeta. U lancu prenosilaca ima slabosti, jer je ravija ‘Asim ibn ‘Ubejdullah slab.
U šerijatskim tekstovima neprimanje djela može imati sljedeća značenja (El-Menarul-el-menif, Ibnul-Kajjim, str. 32):
1 – Da Allah nije zadovoljan sa tim djelom, ne voli ga i ne hvali njegovog počinioca pred melecima.
2 – Da osoba nema nagradu za njega na Sudnjem danu.
3 – Da ga je dužna ponoviti.
Pod gore spomenutim neprimanjem namaza se misli na prva dva značenja, što znači da ih spomenute osobe nisu obavezne ponoviti.
Ve billahi tevfik.
dr. Zijad Ljakić