Tokom stoljeća od kada je hadž propisan u devetoj hidžretskoj godini, veliki broj hadžija svake godine pohodi Bejtullah u Meki da izvrši petu islamsku obavezu.

Ali od zore islama, islamski svijet svjedoči teškim okolnostima u kojima su muslimani bili spriječeni da idu na hadž iz straha od nevolja na putu u određenim sezonama ili za vrijeme kada je harem kontrolirala šiijska sekta ismailija-karmata.

Iako je hadž obavezan svakom zdravom odraslom muslimanu koji ga može izvršiti, ipak to nije bilo moguće u nekim godinama zbog nedostatka sigurnosti ili straha od epidemija i bolesti ili zbog poteškoća na putu.

U ovom članku izložit ćemo primjere kada su u nekim sezonama hadžije bile onemogućene da obave hadž zbog epidemija i straha od bolesti i infekcije.

Širenje virusa korone se pretvara u međunarodnu krizu kojoj se ne nazire kraj i mnogi očekuju da sezona hadža bude otkazana ove godine, kako bi se izbjegle masovne tragedije koje su se dešavale u sličnim situacijama kroz historiju.

Izbijanja kuge

Godine 1814. oko osam hiljada ljudi je umrlo od epidemije kuge u zemlji Hidžaza, što je dovelo do prekida hadža u godini kuge.

Epidemije su takođe izbile 1837. godine tokom razdoblja hadža, a trajale su sve do 1892. godine, a u tom je razdoblju svakoga dana umiralo hiljadu hodočasnika.

Vijek epidemija

Prva epidemija kolere počela je u devetnaestom vijeku u periodu između 1817-1824., i bila je poznata kao “azijska kolera”, a izbila je iz indijskog grada Kalkute i proširila se širom jugoistočne Azije, na Bliski istok, istočnu Afriku i mediteransku obalu.

U tom razdoblju hiljade hodočasnika je umrlo od epidemije, koja se preselila iz glavnog žarišta u istočnoj i južnoj Aziji, na hodočasničke rute i u Meku, a 1831., epidemija iz Indije ponovo se proširila i odnijela živote mnogih hodočasnika.

Do 1840. godine dešavale su se povremene sezone epidemije, kao i od 1846. do 1850.

Tzv. „epidemija četvrte kolere“ 1863. godine odnijela je desetine hiljada žrtava u Hidžazu i širom Bliskog Istoka, te se preselila u Rusiju, Evropu i Afriku. Za samo nekoliko godina žarišta kolere postala su uobičajena u gradovima Evrope, Rusije, pa čak i Sjeverne Amerike.

Egipat je 1858. i 1864. godine pomagao u pokušaju da se suzbije širenje zaraze angažirajući ljekare i obezbijedivši karantin, a 1892. izbijanje epidemije se poklopilo sa sezonom hadža i uzrokovalo brojne smrti, te su mnoge hadžije ukopane u Meki. saff.ba