Tokom posjete Saudijskoj Arabiji, američki predsjednik Donald Trump izazvao je veliku pažnju međunarodne zajednice izjavom o ukidanju sankcija koje su bile uvedene protiv Sirije. Ova najava dočekana je s izrazitim entuzijazmom u Damasku, gdje je zvaničnik nove sirijske administracije, ministar vanjskih poslova Asaad al-Shaibani, ocijenio Trumpove riječi kao prelomni trenutak za budućnost zemlje.
U razgovoru za Sirijsku arapsku novinsku agenciju (SANA), al-Shaibani je istakao kako ova najava otvara vrata obnovi naroda koji se godinama suočavao s razaranjem i izolacijom. “Pozdravljamo nedavne komentare predsjednika Donalda Trumpa o ukidanju sankcija nametnutih Siriji kao odgovor na ratne zločine koje je počinio Assadov režim”, izjavio je al-Shaibani, naglašavajući promjenu pristupa koja bi mogla označiti početak nove ere za ovu ratom pogođenu državu.
Ukidanje sankcija označava više od političke geste — riječ je o mogućem pokretaču ekonomske i društvene revitalizacije. Prema riječima sirijskog ministra, sirijski narod je spreman na izgradnju odnosa sa Sjedinjenim Američkim Državama, ali pod uslovima koji podrazumijevaju međusobno poštovanje, povjerenje i zajedničke interese.
Al-Shaibani je istakao da Trump ima kapacitet da ostvari historijski mirovni sporazum, a njegove dosadašnje poteze je ocijenio daleko konkretnijim i korisnijim za sirijski narod od pristupa njegovih prethodnika. Posebno je podvukao da su bivši lideri SAD-a često prešutno posmatrali kako se u Siriji krše ljudska prava i uništava infrastruktura bez ikakvih ozbiljnijih intervencija.
Važno je naglasiti da su sankcije koje su uvedene protiv Sirije imale:
-
težak uticaj na svakodnevni život građana,
-
ograničile pristup međunarodnoj pomoći i investicijama,
-
dodatno destabilizovale već razorenu ekonomiju.
Zbog toga je Trumpova objava dočekana ne samo kao politička promjena, već i kao nada za oporavak i normalizaciju. Tokom obraćanja na Saudijsko-američkom investicionom forumu 2025. u Rijadu, Trump je opisao sankcije kao “brutalne i osakaćujuće”, poručivši da Siriji treba pružiti “šansu za napredovanje”.
Uprkos velikoj pažnji javnosti, ministar al-Shaibani odbio je komentarisati navode da će doći do zvaničnog susreta između Trumpa i sirijskog predsjednika Ahmada al-Sharaa. Ova informacija potekla je od zvaničnika Bijele kuće koji je želio ostati anoniman, navodeći da se Trump “složio da pozdravi sirijskog predsjednika tokom boravka u Saudijskoj Arabiji”.
Treba napomenuti da je Sirija trenutno u fazi političke tranzicije. Naime, u januaru ove godine formirana je nova prelazna administracija nakon što je bivši predsjednik Bashar al-Assad napustio zemlju. Assad, koji je vladao gotovo 25 godina, pobjegao je u Rusiju u decembru, čime je simbolično okončana dugogodišnja dominacija Baas partije u sirijskom političkom životu, koja je svoje korijene imala još od 1963. godine.
U tom kontekstu, promjena američke politike prema Siriji mogla bi označiti početak:
-
uspostavljanja diplomatskih odnosa između dvije države,
-
privlačenja stranih investicija u obnovu zemlje,
-
normalizacije života sirijskog naroda nakon višegodišnjeg razaranja.
Trumpovo putovanje po Zalivu, koje uključuje i posjete Kataru i Ujedinjenim Arapskim Emiratima, predstavlja njegovo prvo veće međunarodno angažovanje u drugom predsjedničkom mandatu. Osim kratkog boravka u Italiji na sahrani pape Franje, ovo je njegova najznačajnija diplomatska turneja u posljednje vrijeme.
Sirijski odgovor na Trumpove izjave ukazuje na spremnost za novi diplomatski kurs. Iako predstoje brojni izazovi, ključni signal iz Damaska je – spremnost na obnovu odnosa i traženje zajedničkih rješenja za budućnost koja neće biti zasnovana na konfliktima, već na dijalogu.
Na kraju, ovakvi signali sa obje strane mogu biti prvi korak ka dugoročnijem rješenju sirijske krize. Ukoliko izjave budu praćene konkretnim političkim i ekonomskim potezima, postoji mogućnost da se region konačno odmakne od višegodišnje nestabilnosti i krene ka trajnijem miru.
U svjetlu ovih dešavanja, jasno je da se Bliski istok ponovo nalazi na raskrsnici istorije, a uloga velikih sila, posebno Sjedinjenih Američkih Država, ostaje ključna u oblikovanju političkih i bezbjednosnih tokova u regionu. Ako najave o ukidanju sankcija budu zaista sprovedene u djelo, to bi moglo imati višestruke efekte — od otvaranja prostora za međunarodnu pomoć i obnovu razorene infrastrukture, do podsticanja političkih reformi i društvenog pomirenja unutar Sirije. Sirijski narod, iscrpljen decenijom sukoba, međunarodne izolacije i humanitarne krize, zaslužuje novu šansu. No, ta šansa neće doći samo kroz izjave, već kroz konkretne poteze i dosljednu podršku. U tom smislu, buduća dinamika odnosa između Damaska i Washingtona može poslužiti kao presedan za redefinisanje američke politike prema postkonfliktnim zonama, ali i kao test volje međunarodne zajednice da podrži istinsku obnovu jedne zemlje nakon godina razaranja.
