505. Viteška brigada – simbol otpora, hrabrosti i časti Bosne i Hercegovine
Dana 15. augusta 1992. godine, u ratom zahvaćenom Bužimu, formirana je vojna jedinica koja će se zauvijek upisati u historiju odbrane naše zemlje – 105. bužimska krajiška pješadijska brigada, kasnije ponosno nazvana 505. viteška brigada.
Ova jedinica, sastavljena od hrabrih krajiških boraca, od samog početka bila je sinonim za nepokolebljiv duh, vojnu disciplinu i nesalomivu volju za slobodom.
Herojsko vođstvo i ratne zasluge
Na njenom čelu od formiranja pa sve do tragične pogibije stajao je brigadir Izet Nanić – legendarni komandant, dobitnik “Zlatnog ljiljana” i jedan od najpoznatijih heroja oslobodilačkog rata. Njegova vojna strategija, hrabrost i nepokolebljiva vjera u pobjedu bili su ključ opstanka odbrambenih linija u jednom od najtežih perioda bosanske historije.
Za izuzetne ratne zasluge brigada je odlikovana najvišim kolektivnim priznanjem – počasnim nazivom “viteška”.
Teške bitke i visoka cijena slobode
Tokom agresije na BiH, 505. viteška brigada učestvovala je u brojnim presudnim bitkama protiv Vojske Republike Srpske i njenih saveznika. Brigada je dala ogroman doprinos očuvanju “Bihaćkog džepa”, strateški ključnog područja koje je godinama bilo pod opsadom.
Cijena slobode bila je visoka: 462 poginula borca, 2.514 ranjenih, a 189 boraca je poginulo, nestalo ili završilo u zarobljeništvu. Sjedište brigade ostalo je u Bužimu do samog kraja rata, simbolizirajući nepokolebljivost i vezanost boraca za svoj kraj.
Breza ’94 – trenutak istinske slave
Jedna od najslavnijih akcija brigade bila je operacija “Breza ’94”. U septembru 1994. godine, srpske snage pod direktnom komandom Ratka Mladića započele su masovni napad na “Bihaćki džep”. Linije odbrane na područjima Sipa i Križa, koje su držali bužimski vitezovi, bile su pod neprekidnim udarima artiljerije, tenkova i pješadije.
Neprijateljski tenkovi zaustavljeni su tek na samim rovovima, a preokret je nastao kada su elitne jedinice Petog korpusa izvršile snažan bočni proboj, razbile neprijateljske linije i natjerale ih na povlačenje uz velike gubitke. Ova pobjeda ušla je u vojnu historiju kao primjer hrabrosti, taktičke nadmoći i nepokolebljive odbrane.
Komandni sastav
Pored komandanta Izeta Nanića, ključne figure brigade bili su:
-
Sead Jusić – zamjenik komandanta,
-
Fuad Kulauzović – načelnik štaba,
-
Zijad Nanić – pomoćnik za bezbjednost,
-
Ibrahim Cinac – pomoćnik za logistiku.
Oni su zajedno sa svojim borcima stvorili vojnu silu koja je bila i ostala legenda među jedinicama Armije RBiH prenosi hayat
