Došao je Ramazan, poseban mjesec za muslimane širom svijeta. U to sam siguran, iako religijski ili vjerski segment nije moja oblast i ne bih volio da pišem o nekoj temi na koju ne mogu korektno odgovoriti. O svim religijskim pitanjima odgovore mogu dati najpozvaniji religijski autoriteti. S obzirom da veoma često pišem naučne, stručne članke, kolumne za portale, dnevne listove u vezi isključivo moje naučne oblasti i ovaj put ću to isto pokušati učini i povezati sa mojom sferom odnosno aspektom interesovanja.
Kako??
Zašto??
Ukoliko pokušamo istraživati neki društveni fenomen ili realitet koji egzistira tu oko nas, posebno se to odnosi na različite oblike ljudske destrukcije na različitim geografskim tačkama u svijetu, onda je nezaobilazno i istraživanje kriminalne etiologije odnosno pitanje uzročnosti ili utvrđivanje konkretnih uzroka koji dovode do određenih oblika ljudske destrukcije (porast kriminaliteta, ubijanje, ratovi, uništavanje materijalnih dobara, unutrašnji i međunarodni konflikti, sukobi, krize…)
Slijedom navedenog, dolazimo do veoma osjetljivog ali evidentnog uzroka koji se povezuje upravo sa religijom ili preciznije zloupotrebom religije u cilju sticanja profita, operacionalizacije određenih političkih, ideoloških ili nekih drugih ciljeva koji nemaju apsolutno nikakvu vezu sa religijom. Religijska pripadnost određenom kolektivitetu ili određenoj religijskoj ljudskoj grupi je veoma izražena kada se promatraju i analiziraju određeni društveno negativni fenomeni oko nas, posebno terorizam, ratovi, unutrašnji nacionalni problemi i konflikti i dr. Onaj ko nije upućen može da stekne i pogrešnu predstavu o određenim događajima u svijetu koji se nekada na pogrešan način interpretiraju zbog činjenice da se određeni događaji koji sadrže ljudsku destrukciju, nasilje i agresivnost povezuju ili čak poistovjećuju na određen način sa religijom.
Naravno, prva i najvažnija stvar je da se napravi jasna diferencijacija između upotrebe i zloupotrebe religije. Upravo prepoznavanje razlika između upotrebe i zloupotrebe religije je suština problema. Dakle, religija u svom izvornom ili autentičnom značenju afirmiše i promoviše ljudsko dobro, ljudska prava i humanost u najširem smislu za svakog pojedinca a isto tako zabranjuje i osuđuje sve oblike ljudske destrukcije te pokušava da kroz različte programe vaspitno – odgojne naravi utiče na mlade osobe da postanu društveno korisni članovi određenog kolektiviteta, društva.
Upravo zbog ovih ljudskih vrijednosti koje nalaže i afirmiše Ramazan, prije svega humanost, može se konstatovati da je to i najbolji mogući način suzbijanja određenih rizičnih ponašanja koja mogu „prerasti“ u ljudsku destrukciju (kriminalitet ili neke druge socijalno-patološke pojave u društvu). Suština ovog teksta jeste upravo pokušaj da se prepozna i iskoristi preventivna mogućnost koju sadrži religija, posebno u odnosu na mlade osobe koje se nalaze u odgojno-vaspitnoj fazi odrastanja i sazrijevanja jer je jako bitno da im se ponude istinske ljudske vrijednosti i društveno prihvatljivi modeli ponašanja koji promovišu upravo te vrijednosti. Edukacija mladih i blagovremeno informisanje o aktuelnim društvenim tokovim, događajima i odnosima koje podrazumijeva afirmaciju i promociju univerzalnih ljudskih vrijednosti koje prepoznaje civilizirani svijet u značajnoj mjeri može relaksirati i harmonizirati međuljudske odnose, uključujući svakako i odnose između pripadnika različitih religijskih grupa. U tom slučaju, svaki pokušaj zloupotrebe religije kao veoma snažnog i efektivnog kriminološkog faktora u kreiranju negativnih društvenih procesa biće blagovremeno prepoznat, otklonjen ili će eventualno destruktivno djelovanje biti smanjeno koliko je to realno moguće i biti pod određenom institucionalnom i društvenom kontrolom. Pogrešna ili zlonamjerna interpretacija određenih religijskih normi uglavnom je snažan emotivan poticaj na kreiranje negativnih društvenih procesa i činjenje različitih oblika ljudske destrukcije.
Ramazan na najdirektniji način nam pokazuje da odnosi među ljudima mogu biti humaniji, bolji, uređeniji, društvo zdravije, sa manje kriminala i manje prisutnih svih društveno negativnih (patoloških) pojava.
Shodno navedenom, Ramazan je poseban mjesec koji je jedinstvena prilika da pokažemo svoju ljudsku stranu, ono najbolje što imamo i budemo još bolji ljudi…siguran sam da je mjesec Ramazan poseban mjesec i jedinstvena prilika da budemo bolji, humaniji, iskreniji, korisniji…pokažimo ono najbolje … okrenimo se oko sebe, možda baš neko treba našu pomoć, podršku, utjehu, razumijevanje, naš osmijeh …
Ramazan nam potvrđuje da u svima nama ima nešto pozitivno, korisno, humano…
Za Akos.ba piše: dr. Sadmir Karović
